Ruscus (Muizendoorn) is een geslacht uit de aspergefamilie. Muizendoorn is een wintergroen recht opstaande en vertakte struik van vijfentwintig tot honderd centimeter. Eigenaardig is dat de takken op groene bladeren lijken met zeer spitse en stekelige punten. Midden op deze schijnbladeren ontwikkelen zich geel/witte bloemen in maart/april die gevolgd worden door vruchten wat we bij echte bladeren nooit zullen zien. De bloemen zijn eenslachtig, alleenstaand of gepaard, met in het midden een schijnblad ingeplant. In september trekt de plant aandacht met zijn helderrode bessen van circa een centimeter doorsnede. Elke bes heeft 1-3 zaden en is niet eetbaar.

Naamgeving Stekelige muizendoorn

De botanische naam voor deze plant is Ruscus Aculeatus. De plant lijkt enigszins op een hulst. Net als de hulst is het een half heester en heeft hij stekels. Daarom is hem de naam Ruscus gegeven, wat staat voor het Anglosaksische woord voor hulst. Aculeatus betekent ‘stekelig’. Het blad heeft een prikkende punt.

Leuk weetje

De stekelige muizendoorn is al vanaf de zestiende eeuw bekend als medicinale plant. De wortel werd gebruikt als basis voor een natuurgeneesmiddel en de jonge scheuten van deze heester zijn eetbaar; ze kunnen geplukt worden en zijn daarna te blancheren om ze vervolgens als asperges op te eten.

Bescherming tegen muizen

De naam muizendoorn is de plant gegeven omdat hij werd opgehangen rond drogende hammen of hespen. Door deze plant rond ham te hangen beginnen muizen en andere knaagdieren niet van de ham te eten. Ook werd deze struik in slagerijen als bezem gebruikt aangezien muizen niet meer op zoek gaan naar stukjes gevallen vlees als het met een geur van muizendoorn is omgeven.                                                                                                                                                                                    

Verspreiding

De stekelige muizendoorn is een warmteminnende struik die voorkomt in wat ijlere bossen en op zandige tot zandleemachtige bodems. De stekelige muizendoorn heeft een mediterraan-Atlantisch verspreidingsgrens, vanaf het zuiden van Engeland tot noordwest Frankrijk. Verder behoren delen van Zwitserland, Oostenrijk, Hongarije en het zuiden van Rusland tot het oorspronkelijk areaal. In België is de plant verwilderd. In Nederland komt de plant niet voor behalve op De Heimanshof.

Hij staat bij ons in het ‘oerbos’, Dit is het bos aan de rechterkant als je door de hoofdingang naar binnen gaat. We hebben vermoedelijk ooit een zaailing gekregen of het struikje is door de 1e beheerder vanuit België en/of Frankrijk meegenomen tijdens zijn vakantie en in de tuin uitgezet. Omdat het een zeer zeldzame plant is, is deze blijven staan. De meeste zaailingen worden nu verwijderd.

Botanische tekening uit 1885

  

 

Meer van 'Onder de Loep'

  • Share the Bean

    Vorige week heeft Diederik de bonen op de akker opgeruimd, die hij...

  • Gifsla

    Deze keer in Onder de Loep de bijdrage van Diederik, één...

  • De Aardbeiboom

    In de zomer genieten we van die heerlijke zomerkoninkjes,...

  • Vlas

    Vlas is vooral bekend om haar oliehoudende zaad en haar...

  • Pinksterbloem

    Tot voor zo’n 50 jaar geleden kleurde gras- en weilanden...

  • Kievitsbloem

    Dansende klokken in het gras De kievitsbloem (Fritillaria...

  • Italiaanse en Gevlekte aronskelk

    De Italiaanse aronskelk (Arum italicum) is het...

  • Strelitzia

    Voor Onder de Loep gaan we deze keer de kassen in. Daar...

  • Berk

    In Nederland zie je bijna altijd de inheemse witstammige...

  • Herfsttijloos: exoot, giftig en medicijn

    Als de herfst de bladeren aan de bomen rood kleurt en de...

  • Eenkoorn

    Eenkoorn (Triticum monococcum) is de (overgroot)moeder van de...

  • Bolletjeskers

    Bolletjeskers (Cardamine bulbifera) is een overblijvende roze...

  • Stekelige muizendoorn

    Ruscus (Muizendoorn) is een geslacht uit de...

  • Daslook

    Daslook (Allium ursinum) behoort tot de Allium familie...

  • Sneeuwklokje

    De bloei van het Gewoon sneeuwklokje markeert voor velen...

  • Stinkend Nieskruid

        Stinkend nieskruid (Helleborus foetidus) is een...

Oudere artikelen van 'Onder de Loep'